Η Ε.Ε. επενδύει 2,8 δισεκατομμύρια ευρώ σε 94 έργα μεταφορών – Έως τον Οκτώβριο οι χρηματοδοτήσεις
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέλεξε μέσα στον Ιούλιο περί τα 94 έργα μεταφορών σε όλη την Ευρώπη, τα οποία θα λάβουν σχεδόν 2,8 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις της Ε.Ε. μέσω του Μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (Connecting Europe Facility – CEF).
Μέσω του εκσυγχρονισμού των σιδηροδρόμων, των εσωτερικών πλωτών οδών και των θαλάσσιων διαδρομών σε όλο το Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών (TEN-T), τα έργα θα συμβάλουν στη βελτίωση της σύνδεσης των ευρωπαϊκών περιοχών και πόλεων από βορρά προς νότο και από ανατολή προς δύση, καθιστώντας την εσωτερική αγορά της Ε.Ε. πιο ανταγωνιστική και ανθεκτική.
Η πράσινη μετάβαση της Ευρώπης στηρίζεται στους σιδηροδρόμους
Οι σιδηροδρομικές μεταφορές θα λάβουν το μερίδιο του λέοντος της χρηματοδότησης – το 77% του συνόλου – με επενδύσεις που κατευθύνονται προς σημαντικές αναβαθμίσεις υποδομών στο βασικό και εκτεταμένο δίκτυο του TEN-T, ιδιαίτερα σε χώρες συνοχής. Αυτό περιλαμβάνει την κατασκευή της Rail Baltica στη Βαλτική και την Πολωνία, καθώς και βελτιώσεις επί των υφιστάμενων αλλά προβληματικών δικτύων, όπως στην Ελλάδα και τη Σλοβακία. Επίσης, μέσω του εν λόγω πακέτου χρηματοδότησης, θα αναπτυχθούν σιδηροδρομικές γραμμές υψηλής ταχύτητας στην Τσεχία και την Πολωνία.
Επιπλέον, 32 έργα σε 11 κράτη μέλη – συμπεριλαμβανομένων της Αυστρίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Πολωνίας – θα κληθούν να εφαρμόσουν το Ευρωπαϊκό Σύστημα Διαχείρισης Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας (ERTMS) σε τρένα και σιδηροτροχιές, ενισχύοντας την ασφάλεια και τη διαλειτουργικότητα των σιδηροδρόμων πέρα από τα σύνορα.
Πράσινα λιμάνια και αυξημένη ανθεκτικότητα
Η Ε.Ε. επενδύει σε έργα που μειώνουν τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο των θαλάσσιων και εσωτερικών πλωτών μεταφορών μέσα από το νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα CEF. Αυτό περιλαμβάνει την αναβάθμιση λιμανιών στην Ιρλανδία, την Κύπρο, τη Μάλτα, την Κροατία και την Πολωνία με παροχή ηλεκτρικής ενέργειας από ξηράς (shore-side electricity), για τη μείωση των εκπομπών των πλοίων κατά την παραμονή τους στο λιμάνι.
Επίσης, θα χρηματοδοτηθεί η κατασκευή και αναβάθμιση παγοθραυστικών πολλαπλών χρήσεων στην Εσθονία, τη Φινλανδία και τη Σουηδία, για την ενίσχυση της ασφάλειας και της ανθεκτικότητας των υποθαλάσσιων καλωδίων, σύμφωνα με το πρόσφατο σχέδιο δράσης της ΕΕ.
Στη Γαλλία και την Ισπανία, θα αναπτυχθούν ψηφιακά συστήματα διαχείρισης κυκλοφορίας, ώστε να βελτιωθεί η ασφάλεια και η αποδοτικότητα της ναυσιπλοΐας μικρών αποστάσεων και να μειωθεί η συμφόρηση. Στις εσωτερικές πλωτές οδούς, το πρόγραμμα προβλέπει η Γαλλία να δει αναβαθμίσεις στον Ρήνο, ενώ το Βέλγιο θα προχωρήσει στην ψηφιοποίηση των πλωτών μεταφορών.
Έξυπνα και ασφαλέστερα δίκτυα μεταφορών
Όσον αφορά στις οδικές μεταφορές, το πακέτο προβλέπει πως θα κατασκευαστούν ή θα αναβαθμιστούν ασφαλείς και προστατευμένοι χώροι στάθμευσης σε 10 κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένων της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ρουμανίας. Παράλληλα, προωθούνται συνολικά έργα που θα στηρίξουν την ανάπτυξη των Συνεργατικών Ευφυών Συστημάτων Μεταφορών (C-ITS), ενισχύοντας την οδική ασφάλεια και τη ροή της κυκλοφορίας, ιδίως σε αστικές περιοχές σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.
Παράλληλα, αποφασίστηκε πως έργα διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας θα συνεχίσουν να συμβάλλουν στην ανάπτυξη του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού, δημιουργώντας ένα ασφαλέστερο, πιο αποδοτικό και βιώσιμο σύστημα αερομεταφορών. Αυτό θα μειώσει τη συμφόρηση, θα περιορίσει τις εκπομπές και θα βελτιώσει τη συνολική εμπειρία των επιβατών.
Από το ανανεωμένο πακέτο του CEF, θα επωφεληθεί επίσης η αστική κινητικότητα, μέσω χρηματοδότησης για την προετοιμασία της κατασκευής ή αναβάθμισης πολυτροπικών κόμβων επιβατών σε πόλεις όπως η Λέουβεν (Βέλγιο), το Νόρσεπινγκ (Σουηδία), η Νίκαια και η Μασσαλία (Γαλλία) και το Μπολζάνο (Ιταλία). Οι κόμβοι αυτοί θα προσφέρουν απρόσκοπτη σύνδεση μεταξύ διαφορετικών μέσων μεταφοράς, διευκολύνοντας τη μετακίνηση εντός των πόλεων.
Στρατηγικές και αλληλέγγυες επενδύσεις
Η Ε.Ε. ενισχύει τις προσπάθειές της για τη στήριξη των Διαδρόμων Αλληλεγγύης Ε.Ε.-Ουκρανίας, με έργα που θα βελτιώσουν τη σιδηροδρομική συνδεσιμότητα και τα συνοριακά σημεία διέλευσης μεταξύ Σλοβακίας και Ουκρανίας, καθώς και μεταξύ Ρουμανίας και Μολδαβίας. Σύμφωνα με όσα προβλέπει το προσχέδιο, η ευρωπαϊκή στήριξη θα βοηθήσει την Ουκρανία να υιοθετήσει το πρότυπο σιδηροδρομικής γραμμής της Ε.Ε., διευκολύνοντας την ομαλή διασυνοριακή κυκλοφορία τρένων και ενισχύοντας το περιφερειακό εμπόριο.
Επιπλέον, η Ε.Ε. θα στηρίξει ένα νέο project μέσω CEF για την ενίσχυση της προσβασιμότητας και της ανθεκτικότητας των υποδομών στην Αρκτική, διασφαλίζοντας ασφαλείς διαδρομές εφοδιασμού και αναπτύσσοντας υποδομές διπλής χρήσης που μπορούν να αντέξουν στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Επόμενα βήματα
Η Επιτροπή θα εγκρίνει το αμέσως επόμενο διάστημα επισήμως την απόφαση επιλογής και η Εκτελεστική Υπηρεσία για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον (CINEA) θα ξεκινήσει την προετοιμασία των συμφωνιών επιχορήγησης για τα επιλεγμένα έργα. Οι συμφωνίες αναμένεται να οριστικοποιηθούν έως τον Οκτώβριο του 2025. Τα αποτελέσματα είναι προς το παρόν προσωρινά και θα γίνουν επίσημα μόνο μετά την υιοθέτηση της σχετικής απόφασης από την Επιτροπή.