Κρίσιμες ώρες για την ακτοπλοΐα επισημαίνει ο ΕΣΣΥΜ

Ο Ελληνικός Επιμελητηριακός Σύνδεσμος Μεταφορών εκτιμά ότι ο κίνδυνος και οι συνέπειες της κρίσης στην ακτοπλοΐα και τις συγκοινωνίες των ελληνικών νησιών είναι πλέον ορατές. Ήδη παρατηρείται οριστική διακοπή δρομολογίων, καθώς επίσης και ακινησία ή ναύλωση ή πώληση πλοίων.

Ακτοπλοϊκές εταιρείες αδυνατούν να καλύψουν τα έξοδα κίνησης των πλοίων και άλλες υποχρεώσεις τους, ενώ εκκρεμούν οφειλές προς πληρώματα, συνεργεία επισκευών, τράπεζες κλπ. Οι εκκρεμότητες δημιουργούν μια ανεξέλεγκτη κατάσταση, η οποία μπορεί να έχει τραγικές συνέπειες, γεγονός που συνηγορεί υπέρ της ανάγκης λήψης άμεσων μέτρων στην τρέχουσα χειμερινή περίοδο, προκειμένου να αποφευχθούν ακραίες καταστάσεις.

Σύμφωνα με τον Ελληνικό Επιμελητηριακό Σύνδεσμο Μεταφορών οι παράγοντες που οδήγησαν στην κατάσταση αυτή περιλαμβάνουν:

• Αύξηση της τιμής των καυσίμων που από το 2009-2012 ξεπερνάει το 100% (μία συνολική επιβάρυνση 300 εκ. Ευρώ το 2012 σε σχέση με το 2009), με συνέπεια το 58% του καθαρού ναύλου που πληρώνει ο επιβάτης να αφορά στα καύσιμα.
• Μείωση 23,5%, της επιβατικής κίνησης στην ακτοπλοΐα το διάστημα 2009-2012 (περίπου 2 εκ. λιγότεροι επιβάτες, 400.000 ΙΧ και 60.000 φορτηγά αυτοκίνητα).
• Μείωση της ρευστότητας των ακτοπλοϊκών εταιρειών, που δεν είναι δυνατό να καλυφθεί από το τραπεζικό σύστημα.

Προβλήματα δημιουργούν επίσης:
Η μη αναπροσαρμογή των μισθωμάτων των γραμμών Δημόσιας Υπηρεσίας, η υψηλή φορολόγηση και οι κρατήσεις υπέρ τρίτων, η αύξηση των χρηματοοικονομικών εξόδων και οι καθυστερήσεις εξόφλησης οφειλών του Δημοσίου.

Αποτέλεσμα των παραπάνω παραγόντων είναι η συσσώρευση ζημιών για τις εταιρείες, οι οποίες για την περίοδο 2009-2012 αναμένεται να φθάσουν τα 900 εκατομμύρια ευρώ. Παρά το ότι οι εταιρείες προχώρησαν τα τελευταία δύο χρόνια σε λήψη μέτρων για την μείωση του κόστους εκμετάλλευσης των πλοίων, δεν είναι δεδομένη η ικανότητά τους να ανταπεξέλθουν στις παρούσες συνθήκες.

Ταυτόχρονα, η εμβάθυνση της κρίσης και ο περιορισμός των οικονομικών δυνατοτήτων των Ελλήνων και ιδιαιτέρως των νησιωτών, καθιστά ακριβούς τους ναύλους που καλούνται να πληρώσουν προκειμένου να μετακινηθούν από και προς τα Ελληνικά νησιά ενώ υπάρχουν σοβαρά παράπονα από τις μειώσεις ή/και διακοπές δρομολογίων αλλά και κακής ποιότητας προσφερομένων υπηρεσιών, κυρίως από τα πλοία των λεγόμενων «άγονων γραμμών».

Χαρακτηριστικότερα όλων είναι τα παραδείγματα της γραμμής Χίου-Μυτιλήνης, όπου τέθηκαν σε ακινησία 3 πλοία, αλλά και της Ικαρίας-Σάμου, η οποία εξυπηρετείται με τρία δρομολόγια την εβδομάδα από ένα και μόνο πλοίο, το 39 ετών , το οποίο εκτελεί το δρομολόγιο σε 15 ώρες.

Μία από τις προσφερόμενες λύσεις στα παραπάνω, αναφέρει ο Ελληνικός Επιμελητηριακός Σύνδεσμος Μεταφορών, θα μπορούσε να είναι η αναδιοργάνωση των γραμμών, τόσο αυτών που παρουσιάζουν υψηλή κίνηση όσο και εκείνων των απομακρυσμένων νησιών. Έχει ήδη εκφραστεί από τις ακτοπλοϊκές εταιρείες η πεποίθηση πως η εξυπηρέτηση των νησιών, κυρίως των απομακρυσμένων, με μειωμένη κίνηση με ανταποκρίσεις φαίνεται εφικτή.

Ο Ελληνικός Επιμελητηριακός Σύνδεσμος Μεταφορών εκτιμά ότι η δημιουργία βασικών γραμμών-«κορμών» και ακτινική εξυπηρέτηση των υπολοίπων νήσων από κομβικά νησιωτικά λιμάνια στη βάση του, ευρέως διαδεδομένου πλέον στις μεταφορές, συστήματος “Hub and Spoke”, με παράλληλο διαχωρισμό της επιβατικής και εμπορευματικής κίνησης, θα μπορούσε να αποτελέσει μία αποτελεσματική και βιώσιμη λύση. Ως εκ τούτου, προτείνει τη μελέτη ενός τέτοιου σχεδίου σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς, με την βοήθεια των ελληνικών αρχών και της Ε.Ε.

Το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας επεξεργάζεται σχέδιο Νόμου για την αντιμετώπιση των θεμάτων που αφορούν την ακτοπλοΐα, όμως οι εμπλεκόμενοι υποστηρίζουν πως δεν εισακούγονται οι προτάσεις τους. Οι υφιστάμενες προτάσεις από την πλευρά της ακτοπλοΐας περιλαμβάνουν άμεση μείωση του ΦΠΑ στα επίπεδα του αντίστοιχου των ξενοδοχείων, μείωση των λιμενικών τελών στον βαθμό που αυτά πράγματι επενδύονται στην Ακτοπλοΐα και κατάργηση του επίναυλου που επιβαρύνει τα εισιτήρια με 3%.

Επίσης, επισημαίνεται ότι η εκτέλεση δρομολογίων από ταχύπλοα πλοία την χειμερινή περίοδο, ενώ δεν υπάρχει μεταφορικό έργο, είναι καταστρεπτική και οδηγεί αναπόφευκτα στη σταδιακή απομάκρυνση των πλοίων. Παράλληλα σημειώνουν ότι η επιβολή υποχρεωτικών εκπτώσεων υπέρ πληθυσμιακών ομάδων (στα πλαίσια του κοινωνικού κράτους) θα πρέπει να συνοδεύεται από την απαραίτητη αποζημίωση, άλλως οδηγούμαστε σε συνέχιση της στρεβλής κατάστασης που επιτρέπει στο 30% των επιβατών να ταξιδεύει με ναύλο μειωμένο κατά 50%, ενώ το 70% των επιβατών, που δεν τυγχάνει έκπτωσης, να πληρώνει τη διαφορά.

Τέλος, επισημαίνεται ότι οι αποζημιώσεις για τα δρομολόγια Δημόσιας Υπηρεσίας πρέπει να διορθωθούν, λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική βιωσιμότητά τους είναι η μοναδική εγγύηση για την συνεπή εξυπηρέτηση των μικρών νησιών.
Η επικίνδυνη αυτή κατάσταση ανησυχεί ιδιαίτερα τον Ε.Ε.ΣΥ.Μ. και τα μέλη του, καθώς τίθεται σε αμφιβολία η βιωσιμότητα των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών των ελληνικών νησιών.

Επειδή τα νησιά μας, καταλήγει ο Ελληνικός Επιμελητηριακός Σύνδεσμος Μεταφορών , δεν μπορεί να παραμείνουν χωρίς συγκοινωνία, και επειδή σε περίπτωση διακοπής δρομολογίων το κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό θα είναι τεράστιο και δύσκολα αντιμετωπίσιμο, απαιτείται ανάληψη άμεσων πρωτοβουλιών και γενναίων μέτρων από την πλευρά των ελληνικών Αρχών και της Ε.Ε.