Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση σε 134 έργα μεταφορών με 7 δισ. ευρώ από CEF Transport – Η ‘μερίδα του λέοντος’ στον σιδηρόδρομο
Ήδη από χθες 18 Ιουλίου βρίσκεται σε ισχύ ο αναθεωρημένος κανονισμός του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), που χρηματοδοτεί για πρώτη φορά στην ιστορία του κλάδου, 134 ευρωπαϊκά projects με το ποσό των 7 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις αναβάθμισης δικτύων και υποδομών μέσω του προγράμματος CEF Transport “Συνδέοντας την Ευρώπη”.
Περίπου το 83% της χρηματοδότησης θα στηρίξει έργα που επιτυγχάνουν τους κλιματικούς στόχους της ΕΕ, βελτιώνοντας και εκσυγχρονίζοντας το δίκτυο σιδηροδρόμων, εσωτερικών πλωτών και θαλάσσιων οδών της ΕΕ κατά μήκος του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ). Τα σιδηροδρομικά έργα θα λάβουν την μερίδα του λέοντος, περί το 80% των 7 δισ. ευρώ. Η χρηματοδότηση θα διατεθεί σε μεγάλα έργα για τη βελτίωση των διασυνοριακών σιδηροδρομικών συνδέσεων κατά μήκος του βασικού δικτύου ΔΕΔ-Μ – στα κράτη μέλη της Βαλτικής (Rail Baltica), μεταξύ Γαλλίας και Ιταλίας (Λυών-Τορίνο) και μεταξύ Δανίας και Γερμανίας (σήραγγα Fehmarnbelt) .
Λιμάνια & Ναυσιπλοΐα
Περίπου 20 θαλάσσια λιμάνια στην Ιρλανδία, την Ισπανία, τη Φινλανδία, την Ολλανδία, τη Γερμανία, τη Μάλτα, τη Λιθουανία, την Κύπρο, την Κροατία, την Ελλάδα και την Πολωνία θα λάβουν επίσης ευρωπαϊκή χρηματοδότηση – υποστήριξη για αναβαθμίσεις υποδομών, με έμφαση στις υποδομές cold ironing, ώστε να θεωρηθούν ‘πράσινα’ λιμάνια, έχοντας την δυνατότητα να αξιοποιούν καθ’ ολοκληρίαν πηγές ανανεώσιμης ενέργειας.
Άλλο πεδίο έμφασης στο πρόγραμμα χρηματοδότησης του νέου ΔΕΔ-Μ, είναι η χρηματοδότηση των εργασιών για την βελτίωση υποδομών εσωτερικής ναυσιπλοΐας, που θα αναβαθμίσουν τις διασυνοριακές συνδέσεις μεταξύ Γαλλίας και Βελγίου στη λεκάνη του Σηκουάνα-Scheldt και μεταξύ Ρουμανίας και Βουλγαρίας στον Δούναβη. Τα λιμάνια της ενδοχώρας στην Αυστρία, τη Γερμανία και την Ολλανδία θα λάβουν επίσης χρηματοδότηση, ώστε να συνεχίσουν να προωθούν το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ποταμών και καναλιών για βιώσιμες μεταφορές.
Οδικές Μεταφορές & Ευφυή Συστήματα
Όσον αφορά τις οδικές μεταφορές, η δρομολόγηση συνεργατικών Ευφυών Συστημάτων και Υπηρεσιών Μεταφορών (ITS) και η δημιουργία νέων, ασφαλών και ασφαλών χώρων στάθμευσης θα αυξήσει την ασφάλεια τόσο για ιδιώτες όσο και για επαγγελματίες, και θα λάβουν το 5% της συνολικής χρηματοδότησης.
Παράλληλα, τα έργα διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας θα συνεχίσουν να αναπτύσσουν έναν Ενιαίο Ευρωπαϊκό Ουρανό, έτσι ώστε οι αεροπορικές μεταφορές να γίνονται πιο αποτελεσματικές, ασφαλέστερες και πιο βιώσιμες, και θα χρηματοδοτηθούν μόλις με το 2% του συνολικού προϋπολογισμού.
Σύμφωνα με τη νέα ΔΕΔ-Μ, πολλά έργα θα επιτρέψουν μεγαλύτερη χωρητικότητα κατά μήκος των λωρίδων αλληλεγγύης ΕΕ-Ουκρανίας, που έχουν δημιουργηθεί για να διευκολύνουν τις εισαγωγές και τις εξαγωγές μεταξύ της Ουκρανίας και της ΕΕ. Τα έργα αυτά καλύπτουν: βελτιώσεις στις υποδομές οδικών μεταφορών στα συνοριακά σημεία διέλευσης μεταξύ Ουκρανίας, Μολδαβίας και Ρουμανίας. εργασίες για την αύξηση της χωρητικότητας στη σιδηροδρομική συνοριακή διέλευση Ουγγαρίας-Ουκρανίας· ένα νέο τμήμα δρόμου στην Πολωνία που θα το επεκτείνει στα σύνορα με την Ουκρανία· καθώς και μελέτες και εργασίες για την ενσωμάτωση του ουκρανικού σιδηροδρομικού συστήματος στην Ε.Ε.
Επόμενα βήματα
Μετά τη χθεσινή έγκριση του καταλόγου των 134 έργων από τα κράτη μέλη, η Επιτροπή θα εγκρίνει επίσημα την απόφαση χρηματοδότησης και η CINEA θα αρχίσει στη συνέχεια να προετοιμάζει συμφωνίες επιχορήγησης. Τα αποτελέσματα είναι προσωρινά και θα καταστούν οριστικά μόνο όταν η Επιτροπή εγκρίνει την αντίστοιχη απόφαση ανάθεσης.
Τα 134 έργα έχουν επιλεγεί από ένα σύνολο 408 αιτήσεων που υποβλήθηκαν στο πλαίσιο αυτής της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων, η οποία ολοκληρώθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2024.
Η χρηματοδότηση της ΕΕ θα λάβει τη μορφή επιχορηγήσεων, οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν για τη συγχρηματοδότηση του συνολικού κόστους του έργου.
Στο πλαίσιο του προγράμματος CEF Transport για την περίοδο 2021-2027, διατίθενται 25,8 δισεκατομμύρια ευρώ για επιχορηγήσεις για τη συγχρηματοδότηση έργων ΔΕΔ-Μ στα κράτη μέλη. Από το 2014, η CEF έχει υποστηρίξει περισσότερα από 1.500 έργα με 37,5 δισ. ευρώ στον τομέα των μεταφορών (εξαιρουμένων των 134 έργων για τα οποία γίνεται λόγος).